Shoqëria moderne gjithnjë e më shpesh zgjedh kremacionin si një mënyrë alternative për varrosje. Pas kryerjes së procedurës, eshtrat e të ndjerit i dorëzohen familjes ose përfaqësuesve të shërbimeve funerale. Në këtë fazë, të afërmit hasin një pyetje të rëndësishme — a mund të ruhet urnë me eshtra në shtëpi. Përgjigja ndaj kësaj pyetjeje varet nga shumë faktorë: normat juridike, pikëpamjet fetare, traditat kulturore dhe bindjet personale.
Një nga mënyrat më të zakonshme është varrosja në varrezë. Urna mund të varroset në një varr individual, si dhe në një varrosje ekzistuese të të afërmëve. Në këtë rast, afatet sanitare për varrosjen e dytë mund të mos merren parasysh nëse vërtetohet lidhja e gjakut. Ky qasje lejon kursimin e hapësirës dhe ruajtjen e kujtimit të disa brezave në një truall.
Për ata që kërkojnë një alternativë ndaj tokës, përshtatet kolumbari. Ky është një mur i pajisur me niša, në të cilat mund të vendoset një ose më shumë urna. Kolumbaritë mund të jenë të hapura ose të mbyllura. Nëse dëshiron, familja mund ta dekorojë nişën me një pllakë përkujtimore dhe lule. Kjo mundëson trajtimin me nderim të kujtimit të të ndjerit, duke ruajtur mundësinë e vizitave.
Disa familje zgjedhin kriptat ose sarokafgët, sidomos kur bëhet fjalë për varrosjet e familjeve. Ky është një mënyrë më tradicionale, por gjithsesi e sigurt për vendosjen e urnës. Në këto struktura mund të vendosen disa urna, duke respektuar normat rituale dhe kulturore. Ky opsion shpesh përdoret atje ku respektohen traditat dhe synohet bashkimi i varrosjeve familjare në një vend.
Disa varreza ofrojnë zona të veçanta që janë dedikuar vetëm për varrosjen e urnave. Ky lloj trualli kërkon më pak hapësirë dhe thjeshton mirëmbajtjen e varrit. Ndonjëherë mund të marrësh një zonë të tillë falas nëse plotësohen kushte të caktuara. Ky opsion është ideal për ata që kërkojnë një zgjidhje të përballueshme, por zyrtare për ruajtjen e eshtrave pas kremacionit.
Për të realizuar varrosjen e urnës, kërkohen disa dokumente: certifikata e vdekjes, dëshmia e kremacionit dhe letërnjoftimi i aplikuesit. Nëse bëhet fjalë për varrosje të dytë, është e nevojshme të vërtetohet lidhja familjare me të ndjerin që është varrosur. Po ashtu, në disa raste mund të kërkohet dokumenti për truallin. Të gjitha këto dokumente mundësojnë realizimin e procedurës në kuadër të legjislacionit.
Pasi të kryhet kremacioni, urna mund të merret tashmë ditën e nesërme. Megjithatë, në disa raste, punonjësit e krematoriumit kërkojnë që të tregohet vendi i mëtejshëm i varrosjes. Ruajtja falas e urnës është e kufizuar në një periudhë — jo më shumë se 40 ditë. Nëse eshtrat nuk kërkohen brenda një viti, ato mund të transferohen në një varr të paemëruar.
Legjislacioni rregullon me rigorozitet shpërndarjen e eshtrave. Kjo është e mundur vetëm nëse ekziston një testament i përkthyer nga noteri. Për më tepër, shpërndarja e eshtrave mund të bëhet vetëm në vende të dedikuara — për shembull, në Polanet e Dhembjes. Shpërndarja në parqet publike ose pranë ujërave pa leje është e ndaluar.
Juridikisht, ligji nuk ndalon ruajtjen e urnës në shtëpi. A mund të sjellësh urnën me eshtra në shtëpi — kjo pyetje varet nga kultura dhe pikëpamjet. Në traditën hindu, për shembull, lejohet ruajtja e urnës në shtëpi dhe madje dekorimi i saj. Ndërkohë, sipas kanonëve ortodoksë, preferohet varrosja. Duhet marrë parasysh edhe gjendja psikologjike e të afërmve — jo të gjithë mund ta pranojnë praninë e urnës në ambientin e jetesës. Supersticionet gjithashtu luajnë një rol: ekziston besimi se ruajtja e eshtrave në shtëpi mund të shkaktojë sëmundje dhe fatkeqësi, megjithatë nuk ka prova shkencore për këtë.
Në vendet e Europës, praktika e ruajtjes së urnës në shtëpi është e përhapur. Në Britaninë e Madhe, Francë dhe Itali kjo konsiderohet normale. Në Gjermani është ndaluar formalisht, por shpesh praktikohet joformalisht. Në Azi, sidomos në Japoni, lejohet gjithashtu ruajtja e eshtrave në shtëpi në niša përkujtimore. Në Amerikë, shumë njerëz e zgjedhin këtë rrugë si një shenjë të kujtimit personal për të ndjerin. Kështu, praktika botërore është e larmishme dhe varet nga legjislacioni dhe traditat.
Këto metoda mundësojnë një qasje të personalizuar ndaj çështjes së kujtimit, duke reflektuar unikatesën e personalitetit të të ndjerit dhe dëshirat e familjes. Megjithatë, është e rëndësishme të mbahet mend se shumica e këtyre opsioneve kërkojnë respektimin e procedurave ligjore.
Për herë pas here, të afërmit e ndajnë eshtrat mes tyre, duke përdorur disa urna të vogla. Kjo nuk ndalohet nga ligji dhe ndihmon secilin të ruajë një pjesë të kujtimeve. Shpërndarja në vendet publike nuk lejohet pa leje speciale. Nëse dokumentet humbasin, do të kërkohet kërkesa për dublikate në Zyrën e Regjistrimit Civil dhe në krematorium.
Çdo individ ka të drejtën të zgjedhë se si të veprojë me eshtrat e të ndjerit. Ligji ofron mundësi të ndryshme: nga varrosja në varrezë deri te ruajtja e urnës në shtëpi. E rëndësishmja — është respektimi i kujtimit të të ndjerit, ndjekja e normave ligjore dhe një qasje e kujdesshme ndaj ndjenjave të të afërmve. Para se të sillni eshtrat në shtëpi, është e rëndësishme t’i mendoni dhe t’i diskutoni ato me të afërmit. Kujtoni: zgjedhja duhet të jetë e ndërgjegjshme dhe e sinqertë ndaj vetes dhe kujtimit për një person të dashur.
Pyetja nëse gratë shtatzëna mund të vizitojnë varrezat shkakton shumë diskutime. Ekzistojnë pikëpamje të ndryshme, nga besëtytnitë popullore deri te shpjegimet shkencore dhe fetare. Është e rëndësishme të kuptohet se çfarë rreziqesh mund të lindin dhe si të veprohet në situata të ndryshme. Në këtë artikull do të shqyrtojmë qasjet e ndryshme ndaj kësaj çështjeje, për të ndihmuar nënat e ardhshme të marrin një vendim të informuar.
Lexo më shumë
Zgjedhja e veshjes për gruan e ndjerë nuk është thjesht një formalitet, por një pjesë e rëndësishme e ritualit të ndarjes, që pasqyron respektin dhe nderimin për kujtimin e saj. Veshja duhet të jetë në përputhje me traditat, normat kulturore dhe atmosferën e dhimbjes.
Lexo më shumë
Procesi i lamtumirës me të vdekurin në Islam është i rregulluar ngushtë nga normat fetare. Përshkrimet se si varrosen myslimanët sipas rregullave të plota gjenden në hadithë dhe veprat e dijetarëve myslimanë. Megjithatë, zakonet bashkëkohore ndonjëherë bien në kundërshtim me udhëzimet e vërteta të Sheriatit, që mund të çojnë në gabime gjatë realizimit të ceremonisë. Pikërisht për këtë arsye është e rëndësishme të mbështetemi në dijen e verifikuar, për të nderuar kujtimin e të ndjerit siç duhet dhe për të mos kryer veprime të papranueshme.
Lexo më shumë